Aniek Moonen
Dagvoorzitter
06-11-2025
Samen Slim Sturen
De NGinfra-partners Alliander, Havenbedrijf Rotterdam, ProRail, Rijkswaterstaat, Schiphol en Vitens werken al jaren samen op gedeelde vraagstukken. Als (semi)publieke organisaties staan zij aan de lat voor het organiseren van de beschikbaarheid, continuïteit en veiligheid van kritieke infrastructuren binnen de maatschappelijke verantwoordelijkheid van vandaag en in de verwachte toekomst. Maar wat is die toekomst? Hoe ziet het netwerk van kritieke infrastructuren er uit in 2075?
Stel dat we daar een beeld van schetsen en dan terug redeneren in de tijd en naar handeling vandaag. Dat zou leiden tot scherpe integrale opgaven waar we nu al mee aan de slag kunnen. Opgaven waarop je samen slim kunt sturen omdat je een gedeeld beeld hebt van de bestemming.
Op donderdag 6 november gingen medewerkers van onze zes partners, andere infranetbeheerders, overheden, onderzoekers en geïnteresseerde infraprofessionals samen de toekomst in op dit NGinfra jaarcongres.
Bekijk hier het verslag op een zeer inspirerende dag!
Nederland in 2075
Hoe ziet Nederland eruit in 2075? Hoe werken kritieke infrastructuren dan slim met elkaar samen? Dit was het uitgangspunt voor de toekomstfilm ‘Nederland in 2075’ die zijn première had tijdens InfraTrends.
Het 10-jarige kind Robin vertelt vanuit 2075 over de wereld waarin ze leeft. Het beeld van Nederland in 2075 is tot stand gekomen op basis van gesprekken met strategen en futuristen van de NGinfra-partners Alliander, Havenbedrijf Rotterdam, ProRail, Rijkswaterstaat, Schiphol en Vitens en met externe experts. Het is volledig met Artificial Intelligence gegenereerd via prompts.
We hopen dat deze film bijdraagt aan de discussie over de toekomst van Nederland en de keuzes die we moeten maken. Want dit is ‘een’ beeld van de toekomst, de daadwerkelijke toekomst bepalen we samen!
Fotoverslag InfraTrends 2025
Programma
Het congres vond plaats van 10 – 16 uur met een netwerkborrel na afloop.
Aniek Moonen was de dagvoorzitter. We trapten af met een film over Nederland in 2075. Deelnemers schreven vervolgens vanuit de toekomst een boodschap aan zichzelf in 2025. Directeur Elisabeth van Opstall gaf haar reactie op de film en op het thema Samen Slim Sturen: “De toekomst bepalen we samen!”
Twee keynotesprekers gingen in op de toekomst van infra: Rijksadviseur Thijs van Spaandonk nam ons mee in zijn visie op slim sturen bij schaarste van ruimte en de Nota Ruimte. “We zitten in een tijd van overvloed en schaarste tegelijkertijd. We moeten ruimte veel beter gaan inplannen. Daar zijn al veel mooie voorbeelden van in het buitenland.” Techniekfilosoof Wietse Hage schetste de snel veranderende wereld van AI. Hij noemde infrabeheerders de ‘hoerders van de democratie’ omdat we zorgen dat Nederland functioneert. AI is daarbij een hulpmiddel. Wietse: “We moeten AI een plaats geven waar het wél een rol moet spelen in de maatschappij en waar niet.”
Na de lunch bespraken drie onderzoekers in een panelgesprek hoe de komende vijf jaar gewerkt wordt aan drie projecten binnen het NWO/NGinfra-programma Responsible Transformations. Dirk Koppenol lichtte daarna de ontwikkelingen binnen NGinfra en de lopende onderzoeken toe.
In twee workshoprondes werden serious games gespeeld, ontwikkeld door NGinfra en The Barn, en kregen deelnemers een lesje samenwerken binnen deze vier onderwerpen:
- Samen slim sturen in tijden van schaarste
- Samen eerlijk sturen
- Samen sturen met data
- Samen sturen in de regio
Bestuursleden John Voppen en Tjeerd Roozendaal en Ingeborg Absil, lid van de programmaraad, gingen in een subsessie in gesprek over Samen slim sturen in tijden van dreiging. Binnenkort publiceren wij een videoverslag van dit gesprek.
We sloten het congres af met een live show van De Speld met als hoogtepunt de uitreiking van de Gouden Tapir aan John Voppen. We proostten daarna op een zeer geslaagde InfraTrends!
“Met het College van Rijksadviseurs wil ik de komende jaren werken aan een concreet handelingsperspectief voor een solidaire economie richting de 22e eeuw en daarmee voortbouwen op de agenda van onze voorgangers.”
Thijs studeerde architectuur aan de Technische Universiteit Eindhoven, maar is vooral bezig met het verkennen en adresseren van de ruimtelijke en culturele aspecten van de grote uitdagingen waar we voor staan. Dat doet hij in verschillende rollen. Bijvoorbeeld als partner bij Bright, een R&D laboratorium voor de leefomgeving, waar hij o.a. ontwerpt aan alle schaalniveaus van de energietransitie en bouwt aan een gewortelde en circulaire wijkeconomie.
“AI is niet slechts een slimme chatbot: het is een systeemtechnologie die onze samenleving fundamenteel verandert. Ontdek waarom kennis van AI essentieel is, voordat je ingehaald wordt door de werkelijkheid. Tijd om verder te kijken dan de hype en te begrijpen waarom verdieping noodzakelijk is.”
Samen met Alexander Klöpping maakt Wietse de podcast AI Report (podcast over Kunstmatige Intelligentie). In deze podcast wordt de wereld van kunstmatige intelligentie toegankelijk gemaakt voor de nieuwsgierige leek. Wietse geeft lessen en lezingen over AI. Deze zijn toegankelijk voor mensen die nog niet veel van het onderwerp weten, maar net zo goed inspirerend en relevant voor degenen die al verder gevorderd zijn.
Projectleiders Vincent de Gooyert en Elco Koks en mede-aanvrager Wendy van der Valk gaan met elkaar in gesprek over hun onderzoeksprojecten die gegund zijn binnen het NWO/NGinfra-programma Responsible Transformations: TASICI, SPINES en VIA PRUDENTI. Samen met de zes NGinfra-partners zullen de onderzoeksteams de komende vijf jaar uitvinden hoe de infrabeheerders samen beter kunnen omgaan met schaarste in ruimte, in mensen, in emissies en in materialen en met uitdagingen als klimaatadaptatie en besluitvorming. Hoe ziet zo’n onderzoeksproces er precies uit? Op welke vragen gaan de onderzoekers antwoorden vinden en hoe wordt dit naar de praktijk van de infrabeheerders vertaald?
What’s next bij NEXT GEN INFRA? Dirk neemt de deelnemers mee in de kortlopende onderzoeken die op de planning staan, passend binnen de NGinfra Roadmaps.
Workshop 1: Samen sturen in tijden van schaarste
De tekorten blijven maar op ons afkomen; of het nu gaat om grondstoffen, personeel of de juiste ruimte. Hoe laveer je als infranetwerkbeheerder in een tekort en hoe kun je samen met andere beheerders optrekken gezien deze schaarste op deze thema’s? Je krijgt spelenderwijs een lesje samenwerken en ontdekt hoe je kunt aansluiten bij activiteiten van NGinfra.
Workshopfacilitator: Jan-Willem Weststrate
Workshop 2: Samen eerlijk sturen
De urgentie groeit om te sturen op maatschappelijke waarde. Dit kan op verschillende manieren via beprijzing, wet- en regelgeving of andere vormen. Er is echter een gebrek aan overzicht van bestaande strategieën en praktijkvoorbeelden om eerlijk te sturen. En wat is ‘eerlijk’ nu eigenlijk? Je krijgt spelenderwijs een lesje samenwerken en ontdekt hoe je kunt aansluiten bij activiteiten van NGinfra.
Workshopfacilitator: Ruth Sloot
Workshop 3: Samen sturen met data
Waar data al jaren een vaste plek hebben in het werk van infrabeheerders brengen nieuwe technologieën zoals AI en quantum computing een fundamentele verschuiving teweeg: van terugkijken naar voorspellen, van handmatig analyseren naar geautomatiseerd optimaliseren. Wat vraagt dit van sturing? Je krijgt spelenderwijs een lesje samenwerken en ontdekt hoe je kunt aansluiten bij activiteiten van NGinfra.
Workshopfacilitator: Dirk Koppenol
Workshop 4: Samen sturen in de regio
NGinfra-onderzoek laat zien: samenwerking tussen kritieke infrabeheerders is vooral waardevol in specifieke cases met gelijke ambities en wederzijdse afhankelijkheid. Regionale samenwerkingen zijn een goed startpunt voor gezamenlijke sturing op duurzaamheidsthema’s. Maar hoe doe je dat? Je krijgt spelenderwijs een lesje samenwerken en ontdekt hoe je kunt aansluiten bij activiteiten van NGinfra.
Workshopfacilitator: Loes Nijskens
Workshop 1: Samen sturen in tijden van schaarste
De tekorten blijven maar op ons afkomen; of het nu gaat om grondstoffen, personeel of de juiste ruimte. Hoe laveer je als infranetwerkbeheerder in een tekort en hoe kun je samen met andere beheerders optrekken gezien deze schaarste op deze thema’s? Je krijgt spelenderwijs een lesje samenwerken en ontdekt hoe je kunt aansluiten bij activiteiten van NGinfra.
Workshopfacilitator: Jan-Willem Weststrate
Workshop 2: Samen eerlijk sturen
De urgentie groeit om te sturen op maatschappelijke waarde. Dit kan op verschillende manieren via beprijzing, wet- en regelgeving of andere vormen. Er is echter een gebrek aan overzicht van bestaande strategieën en praktijkvoorbeelden om eerlijk te sturen. En wat is ‘eerlijk’ nu eigenlijk? Je krijgt spelenderwijs een lesje samenwerken en ontdekt hoe je kunt aansluiten bij activiteiten van NGinfra.
Workshopfacilitator: Ruth Sloot
Workshop 3: Samen sturen met data
Waar data al jaren een vaste plek hebben in het werk van infrabeheerders brengen nieuwe technologieën zoals AI en quantum computing een fundamentele verschuiving teweeg: van terugkijken naar voorspellen, van handmatig analyseren naar geautomatiseerd optimaliseren. Wat vraagt dit van sturing? Je krijgt spelenderwijs een lesje samenwerken en ontdekt hoe je kunt aansluiten bij activiteiten van NGinfra.
Workshopfacilitator: Dirk Koppenol
Workshop 4: Samen sturen in de regio
NGinfra-onderzoek laat zien: samenwerking tussen kritieke infrabeheerders is vooral waardevol in specifieke cases met gelijke ambities en wederzijdse afhankelijkheid. Regionale samenwerkingen zijn een goed startpunt voor gezamenlijke sturing op duurzaamheidsthema’s. Maar hoe doe je dat? Je krijgt spelenderwijs een lesje samenwerken en ontdekt hoe je kunt aansluiten bij activiteiten van NGinfra.
Workshopfacilitator: Loes Nijskens
Panelgesprek Samen Slim Sturen in tijden van Dreiging
Tijdens de tweede workshopronde vindt in de theaterzaal een gesprek plaats tussen de NGinfra-bestuursleden John Voppen (ProRail) en Tjeerd Roozendaal (Vitens) en programmaraadslid Ingeborg Absil (Rijkswaterstaat). Onderwerp van gesprek is Samen Slim Sturen in tijden van Dreiging. In plaats van een workshop kun je er dus ook voor kiezen om dit gesprek bij te wonen.
Je kent De Speld vast wel van messcherpe analyses en betrouwbaar nieuws. De Speld LIVE is de liveshow van De Speld. Twee presentatoren verzorgen nieuwsflitsen, enquêtes, interviews en filmpjes. Alles geheel in de komische stijl die je gewend bent van De Speld.
Sprekers
De dagvoorzitter, keynote sprekers en workshopbegeleiders.
Elisabeth van Opstall
Directeur NGinfra
Thijs van Spaandonk
Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving
Wietse Hage
Techniekfilosoof
Dirk Koppenol
Strateeg / Coördinator Roadmaps NGinfra
Ruth Sloot
Programmacoördinator kennisontwikkeling NGinfra
Jan-Willem Weststrate
Programmamanager NGinfra
Loes Nijskens
Manager Kennisimplementatie NGinfra
Wendy van der Valk
Nevi professor
Tilburg University
Tilburg University
Mede-aanvrager
VIA PRUDENTI
VIA PRUDENTI
Elco Koks
Associate professor Vrije Universiteit Amsterdam
Projecteider TASICI
Vincent de Gooyert
Associate professor Radboud Unversiteit
Projectleider SPINES
John Voppen
CEO ProRail
Voorzitter bestuur NGinfra
Tjeerd Roozendaal
CEO Vitens
Bestuurslid NGinfra
Ingeborg Absil
Directeur Netwerkkwaliteit en Kaders Rijkswaterstaat
Programmaraadslid NGinfra
De Speld live
Nathan de Groot en Sterre Verschoor
De Speld Live
