Aandeelhouders Vitens geven steun aan investeringen in drinkwatervoorziening
De aandeelhouders van drinkwaterbedrijf Vitens geven steun aan een omvangrijk investeringspakket om de drinkwatervoorziening op peil te houden. Toenemende droogte, in combinatie met een stijgend waterverbruik, vragen om extra capaciteit voor winning en productie van drinkwater. In 2020 investeert Vitens € 180 miljoen en ook de komende jaren zijn forse investeringen nodig. Dit staat in het jaarverslag 2019 dat het bedrijf vandaag presenteerde tijdens de aandeelhoudersvergadering.
De winst over 2019 bedroeg € 11,1 miljoen (2018: € 13,0 miljoen). De drinkwateromzet was in 2019 met 329 miljoen euro licht hoger dan het voorgaande jaar (2018: € 323 miljoen). De netto operationele kosten zijn de afgelopen jaren echter gestaag gestegen (2019: € 183 miljoen), mede als gevolg van de langdurige droogte tijdens de zomers. De jaarnota voor een gemiddelde klant (kleinverbruik) is in 2019 gelijk gebleven ten opzichte van 2018 (€ 106 exclusief belastingen).
“Het watersysteemstaat onder druk”, stelt directievoorzitter Jelle Hannema in een toelichting op de jaarcijfers. “Voor het derde jaar op rij hebben we in Nederland te maken met droogte. Deze heeft grote impact op de kwaliteit en kwantiteit van onze bronnen en de productie en levering van drinkwater. De kosten van winning en productie lopen op en er zijn extra investeringen nodig in kwaliteit en capaciteit. Dat laatste is bovendien nodig om aan de vraag van de groeiende bevolking te voldoen.”
Vitens constateert een stijging van het drinkwatergebruik van 7,5% over de afgelopen zes jaar. Dit komt door een combinatie van demografische ontwikkeling, economische groei en klimaatverandering. De coronacrisis zorgt voor een extra stijging. Vanwege COVID-19 blijven veel Nederlanders thuis. Een groot deel van de vraag bestaat uit het besproeien van tuinen en het vullen van de steeds populairdere opzetzwembaden. Met name in Oost-Nederland, en in het bijzonder de hooggelegen zandgronden in Twente en de Achterhoek, komt Vitens op piekmomenten aan de grenzen van zijn capaciteit.
In 2018 is Vitens gestart met ‘Water voor nu en later’, een versnellingsprogramma waarin uitbreiding van operationele capaciteit, vergunnings- en reservecapaciteit, waterbesparing en een klimaatrobuust winconcept centraal staan. Hierdoor zijn de investeringskosten van Vitens de afgelopen vier jaar met 70% toegenomen. Om een gezonde solvabiliteit te houden, hebben de aandeelhouders van Vitens ermee ingestemd dit jaar geen dividend te ontvangen.
Om de investeringen te kunnen doorzetten, is het volgens Vitens van belang dat een aanpassing komt van de tariefreguleringsmethode die de overheid hanteert, de zogeheten WACC (weighted average cost of capital). Vitens betoogt al jaren dat de toegepaste berekeningsmethodiek niet aansluit bij de financieringsbehoefte en dat de voortdurend dalende WACC de financiering van toekomstige investeringen in gevaar brengt. Zonder aanpassing van de huidige WACC staat de financierbaarheid van de investeringen voor Vitens voor de toekomst onder druk.
Volgens Hannema is het tijd voor een fundamentele discussie over de toekomst van het watersysteem. “De toenemende droogte en stijgende vraag stellen ons voor een steeds moeilijkere opgave. Daarom deed de drinkwatersector samen met de waterschappen in april een dringende oproep om het watersysteem grondig te hervormen en te verduurzamen. Belangrijk onderdeel hiervan is dat waterwinning een hogere prioriteit krijgt bij ruimtelijke ordering en dat er voldoende ruimte is voor investeringen. En daarnaast dat we allemaal bewuster omgaan met drinkwater. Hier ligt een verantwoordelijkheid voor alle betrokken partijen.”